Español 
Ingelesa 🤖
Italiera 🤖
Portugesa 🤖
Esperantoa 🤖
alemana 🤖
Frantsesa 🤖
عربية 🤖
Ελληνικα 🤖
हिन्दी 🤖
Indonesian 🤖
日本語 🤖
Errusiera 🤖
Turkzia 🤖
简体 中文 🤖
22.04.23 – Madril, Espainia – Rafael Rubia
1.1 Indarkeria giza prozesuan
Sua aurkitu zenetik, giza talde jakin batek garatu ahal izan zuen gaitasun suntsitzaileak markatu zuen gizon batzuen menderatzea beste batzuen gainean.
Eraso-teknika maneiatzen zutenek ez zutenak menperatu zituzten, geziak asmatu zituztenek harriak eta lantzak soilik erabiltzen zituztenak suntsitu zituzten. Gero bolbora eta fusilak etorri ziren, gero metrailadoreak eta abar gero eta suntsitzaileagoak diren armak bonba nuklearreraino. Hori garatzera etorri direnak azken hamarkadetan euren diktaketa inposatu dutenak izan dira.
1.2 Gizarteen aurrerapena
Aldi berean, aurrerapausoak eman dira giza prozesuan, ezin konta ahala asmakizun garatu dira, ingeniaritza soziala, antolatzeko modu eraginkorrenak, inklusiboenak eta ez hain diskriminatzaileenak. Gizarte toleranteenak eta demokratikoenak izan dira aurreratuenak eta onartuagoak izan direnak. Zientzian, ikerketan, ekoizpenean, teknologian, medikuntzan, hezkuntzan, etab. etab Espiritualitatean ere aurrerapen nabarmenak izan dira, fanatismoa, fetitxismoa eta sektarismoa alde batera utzi eta pentsamendua, sentimendua eta jardutea espiritualtasunarekin bat egiten dutenak oposizioan egon beharrean.
Aipatutako egoera ez da uniformea planetan, prozesuaren fase ezberdinetan dauden herriak eta gizarteak baitaude, baina konfluentziarako joera globala argi dago.
1.3 Iraganeko arrastoak
Gai batzuetan geure burua batzuetan modu primitiboan kudeatzen jarraitzen dugu, nazioarteko harremanak adibidez. Haurrak jostailuengatik borrokan ikusten baditugu, beraien artean borrokatzeko esaten al diegu? Amona bati kalean gaizkile talde batek erasotzen badio, makila edo arma bat ematen al diogu haien aurka defendatzeko? Inork ez luke horrelako arduragabekeriarik pentsatuko. Hau da, maila hurbilean, familia, tokiko, baita nazio arteko bizikidetza mailan ere, aurrera egiten ari gara. Gero eta babes mekanismo gehiago sartzen ari dira norbanakoentzat eta taldeentzat
zaurgarria. Hala ere, ez dugu hori herrialde mailan egiten. Ez dugu ebatzi zer egin herrialde boteretsu batek txikiago bat menperatzen duenean... Adibide asko daude munduan.
1.4 Gerren biziraupena
2. Mundu Gerraren ostean Nazio Batuen Erakundea sortzea beharrezkoa izan zen. Bere hitzaurrean, sustatzaileak animatu zituen izpiritua jasota zegoen: «Guk Nazioetako herriak
Batuak, ondorengo belaunaldiak gerraren gaitzetik salbatzeko, gure bizitzan zehar birritan pairatu ezinezko sufrimendua Gizateriarengandik, oinarrizko giza eskubideetan, giza pertsonaren duintasunean eta balioan fedea berresteko..." 1 . Hori izan zen hasierako bultzada.
1.5 SESBren erorketa
Sobietar Batasuna desegitearekin gerra hotzaren aldia amaitu zela ematen zuen. Gertaera horri buruz iritzi desberdinak egon daitezke, baina egia da haren desegiteak ez zuela heriotza zuzenik sortu. Akordioa zen bloke sobietarra desegingo zela, baina hori NATOVarsoviako Itunari aurre egiteko sortua, ez luke aurrera egingo SESBko kide ohiengan. Konpromiso hori ez da bakarrik bete, baina pixkanaka Errusia bere mugetan inguratzen joan da. Horrek ez du esan nahi Putinek Ukraina inbaditzeko duen jarrera defendatzen denik, esan nahi du edo guztientzako segurtasuna eta elkarlana bilatzen dugula, edo norbanakoaren segurtasuna ezin dela bermatu.
AEBek Hiroshima eta Nagasakiko bonba nuklearrak leherrarazi zituztenetik 70 urte hauetan, munduko egoeraren arbitro bihurtu dira.
1.6 Gerren jarraipena
Denbora honetan guztian gerrak ez dira gelditu. Orain Ukrainakoa dugu, interes jakin batzuengatik hedabide gehien duena, baina badira Siria, Libia, Irak, Yemen, Afganistan, Somalia, Sudan, Etiopia edo Eritreakoak ere, batzuk aipatzearren. askoz gehiago baitaude. 60etik 2015ra urtero 2022 gatazka armatu baino gehiago izan dira munduan zehar.
1.7 Egungo egoera aldaketa
Urtebete besterik ez da Errusiak Ukrainaren inbasioa hasi zenetik eta egoera, hobetzetik urrun, azkar okertzen ari da. Stoltenbergek onartu berri du Errusiarekiko gerra 2014an hasi zela, eta ez 2022an. Minskeko akordioak hautsi eta errusieraz mintzo zen ukrainar biztanleria jazarpena jaso zuten. Merkelek ere berretsi zuen akordio horiek denbora irabazteko modu bat zirela, eta Ukrainak AEBekin harremanak sendotu zituen bitartean bere neutraltasuna utzi eta NATOrekin lerrokatzeko joera argiekin. Gaur Ukrainan argi eta garbi eskatzen du bere inklusioa. Hori da Errusiak onartuko ez duen marra gorria. Sekretu goreneko dokumentuen azken filtrazioek erakusten dute AEBek urte asko daramatzatela konfrontazio hori prestatzen. Ondorioak gatazka muga ezezagunetara areagotzea da.
Azkenik, Errusia Armak Murrizteko Itun Estrategikotik (Hasiera Berria) erretiratu zen eta bere aldetik Zelensky presidenteak Errusia, potentzia nuklearra, gudu zelaian garaitzeaz hitz egiten du.
Bi aldeetako irrazionaltasuna eta gezurrak agerikoak dira. Horrek guztiak dakarren arazo larriena potentzia nuklearren arteko gerra aukera gero eta handiagoa dela da.
1.8 EBren basailizazioa AEBekiko
Gerraren ondorio negargarriak jasaten ari direnak, eguneroko gatazkan murgilduta dauden ukrainar eta errusiarrez gain, nazioarteko bakearen eta segurtasunaren mantentze gisa ikusten duten europar herritarrak dira, printzipio eta printzipioen onarpenaren bitartez. erabiliko ez diren metodoak hartzea; indar armatua baina interes komunaren zerbitzura, eta herri guztien aurrerapen ekonomikoa eta soziala sustatzeko nazioarteko mekanismo bat erabiltzeko, gure ahaleginak batzea erabaki dugu diseinuak egiteko. Hori dela eta, dagozkien gobernuek, San Frantzisko hirian bildutako ordezkarien bidez, beren ahalmen osoak erakutsi dituztenak, forma onean eta egokian daudela ikusita, Nazio Batuen Gutuna adostu dute, eta, horren bidez, nazioarteko erakunde bat sortuko dute. Nazio Batuen Erakundea deitua. Produktuak garestitzen dira eta haien eskubideak eta demokraziak atzera egiten dira, gatazka gero eta gehiago areagotzen den bitartean. EBko Kanpo Politikarako goi ordezkariak, J. Borrellek, egoera arriskutsutzat jo du, baina ukrainarrei laguntzeko armak bidaltzeko bide gerrazalean tematzen jarraitzen du. Ez dago ahaleginik negoziazio bideak irekitzeko bidean, suari erregai gehiago ematen jarraitzen du baizik. Borrellek berak iragarri duenez, "EBn demokrazia zaintzeko, debekatuta dago RT eta Sputnik errusiar hedabideetara sarbidea". Honi demokrazia deitzen diote...? Gero eta gehiago dira beren buruari galdetzen dioten ahotsak: Izan al daiteke AEBek bere hegemonia mantendu nahi izatea besteen zoritxarren ordainetan? Izan al daiteke nazioarteko harremanen formatuak dinamika hori onartzen ez izatea? Izan al daiteke krisi zibilizatzaile batean gaudela, zeinetan nazioarteko ordenaren beste forma bat aurkitu behar dugun?
1.9 Egoera berria
Azkenaldian, Txina bitartekari gisa agertu da bake plan bat proposatzen AEBk Taiwanen egoera tenkatzen ari diren bitartean. Egia esan, potentzia batek menperatzen duen mundua erregionalizatutako mundurantz doan zikloaren amaieran gertatzen den tentsioari buruzkoa da.
Gogora ditzagun datuak: Txina da planetako herrialde guztiekin truke ekonomikorik handiena mantentzen duen herrialdea. India munduko herrialderik jendetsuena bihurtu da, Txinaren aurretik. EBk bere ahultasun energetikoak eta autonomia erakusten dituen kolapso ekonomikoa jasaten du. BRICS BPGa 2 , dagoeneko G7aren munduko BPGa gainditzen duena 3 , eta hazten jarraitzen du sartzeko eskaera egin duten 10 herrialde berrirekin. Latinoamerika eta Afrika, zailtasun askorekin, esnatzen hasten dira eta nazioarteko erreferente gisa duten papera areagotzen ari dira. Horrekin guztiarekin munduaren erregionalizazioa nabaria da. Baina gertaera horren aurrean, Mendebaldeko zentralismoak erresistentzia larria egingo du, galdutako hegemonia aldarrikatuz.Hegemonia AEBek zuzentzen dute, mundu mailako poliziaren paperari uko egiteari uko egin eta duela urtebete zegoen NATO bat berriro aktibatzeko asmoarekin. Afganistanetik ihes egin ostean hiltzeko prest...
1.10 Mundu erregionalizatua
Erregionalizazio berriak marruskadura larriak sortuko ditu aurreko ereduarekin, izaera inperialistakoa, non Mendebaldea dena kontrolatzen saiatu zen. Etorkizunean, negoziatzeko eta akordioak lortzeko gaitasuna izango da mundua moldatuko duena. Era zaharra, gerren bidez desberdintasunak konpontzeko aurreko bidea, erregimen primitibo eta atzerakoientzat geratuko da. Arazoa da horietako batzuek arma nuklearrak dituztela. Horregatik, premiazkoa da Nazio Batuen Erakundean jada indarrean sartu den Arma Nuklearrak Debekatzeko Ituna (TPAN) luzatzea, 70 herrialde baino gehiagok sinatzen duten eta nazioarteko hedabideek itzalean jartzen dutena. bide bakarra ezkutatu Baliteke hori izatea: «gatazkak modu negoziatu eta baketsuan konpontzen ikastea». Hau planeta mailan lortzen denean gizateriaren beste aro batean sartuko gara.
Horretarako, Nazio Batuen bat birformulatu beharko dugu, mekanismo demokratiko gehiagoz hornituz eta herrialde batzuek dituzten beto eskubidearen pribilegioak ezabatuz.
1.11 Aldaketa lortzeko bitartekoak: Herritarren mobilizazioa.
Baina funtsezko aldaketa hori ez da gertatuko instituzioek, gobernuek, sindikatuek, alderdiek edo erakundeek ekimena hartu eta zerbait egiten dutelako, herritarrek eskatzen dietelako egingo da. Eta hori ez da gertatuko bandera baten atzean jarriz, ezta manifestazio batean parte hartuz edo mitin edo hitzaldi batera joanez ere. Ekintza hauek guztiak balioko duten eta oso baliagarriak diren arren, benetako indarra herritar bakoitzarengandik etorriko da, hausnarketa eta barne konbentzimendutik. Zure lasaitasunean, bakardadean edo konpainian, hurbilen daudenei begiratzen diezunean eta bizi dugun egoera larria ulertzen duzunean, hausnartzen duzunean, zeure buruari, zure familiari, zure lagunei, maiteei... begiratzen diozunean. eta ulertu eta erabaki beste biderik ez dagoela eta zerbait egin behar duzula.
1.12 Ekintza eredugarria
Norbanako bakoitzak harago joan daiteke, gizakiaren historiari erreparatu diezaioke eta gizakiak milaka urtetan eman dituen gerra, atzerapauso eta aurrerapen kopuruari erreparatu diezaioke, baina kontuan izan behar dute gaur egun batean gaudela. egoera berria, ezberdina. Orain espeziearen biziraupena dago jokoan... Eta horren aurrean, zure buruari galdetu behar diozu: zer egin dezaket?... Zer ekarpen egin dezaket? Zer egin dezaket nire ekintza eredugarria da? … nola egin dezaket nire bizitza zentzua ematen didan esperimentu bat? … zer ekarpen egin dezaket gizateriaren historian?
Gutako bakoitza geure buruan sakontzen badugu, erantzunak agertuko dira ziur. Oso sinplea eta norberari lotuta dagoen zerbait izango da, baina eraginkorra izan dadin hainbat elementu izan beharko ditu: bakoitzak egiten duena publikoa izan behar du, besteek ikus dezaten, iraunkorra izan behar du, denboran zehar errepikatua ( oso laburra izan daiteke). Astean 15 edo 30 minutu 4 , baina astero), eta espero dugu eskalagarria izango dela, hau da, ekintza honekin bat egin dezaketen beste batzuk badirela kontenplatuko du. Hori guztia bizitza osoan zehar proiekta daiteke. Krisi handi baten ondoren zentzua izan zuten existentzien adibide asko daude... Planetako herritarren %1 geren aurka eta desberdintasunen konponbide baketsuaren alde irmoki mobilizatzen denez, ekintza eredugarriak eta eskalagarriak sortuz, eta horrekin %1ek soilik manifestatzen dute. aldaketak egiteko oinarriak jarriko dira.
Gai izango gara?
Herritarren %1 hori proba egitera deituko dugu.
Gerra gizakiaren historiaurreko arrastaka da eta espeziea amai dezake.
Edo gatazkak modu baketsuan konpontzen ikasten dugu edo desagertzen gara.
Lan egingo dugu hori gerta ez dadin
Jarraitzeko ...
1 Nazio Batuen Gutuna: Hitzaurrea. Nazio Batuen herriek erabaki genuen ondorengo belaunaldiak gure bizitzan zehar birritan Gizateriarengandik kontatu gabeko sufrimenduak eragin dituen gerraren gaitzetik salbatzea, oinarrizko giza eskubideetan, giza pertsonaren duintasunean eta balioan, eskubide berdinetan fedea berresteko. gizon-emakumeen eta nazio handien eta txikien, itunetatik eta nazioarteko zuzenbidearen beste iturri batzuetatik datozen betebeharrak justizia eta errespetua mantendu ahal izateko baldintzak sortzea, gizarte-aurrerapena sustatzeko eta bizi-maila igotzeko kontzeptu zabalago baten barruan. askatasuna, eta, horretarako, tolerantzia praktikatu eta bizilagun on gisa bakean bizitzea, gure indarrak batzea Proiektu Handi horren jatorrian egon zenarentzat. Geroago, apurka-apurka, hasierako motibazio haiek diluitzen joan ziren eta Nazio Batuen Erakundea gero eta eraginkorragoa bihurtu da gai hauetan. Asmo zuzena zegoen, batez ere munduko potentzia handienek, nazioarte mailan Nazio Batuen eskumenak eta protagonismoa pixkanaka kentzea.
2 BRICS: Brasil, Errusia, India, Txina eta Hegoafrika 3 G7: AEB, Kanada, Frantzia, Alemania, Italia, Japonia eta Erresuma Batua
3 G7: AEB, Kanada, Frantzia, Alemania, Italia, Japonia eta Erresuma Batua
Jatorrizko artikulua helbidean dago PRESSENZA Nazioarteko Prentsa Agentzia